هنر قدرتمندترین مکانیزم در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت است

هنرمند پیشکسوت تئاتر قزوین در مصاحبه با نوید شاهد:
هنر قدرتمندترین مکانیزم در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت است
هنر یک مکانیزم قدرتمند در ترویج ارزشها و فرهنگ ایثار و شهادت است اما جامعه‌ی ما هنوز به این باور نرسیده به ویژه مسوولانی که صاحب منصب و تصمیم گیرنده هستند.
به گزارش نوید شاهد استان قزوین، ایثار و شهادت دو مفهوم اساسی در فرهنگ اسلامی ماست که بارها شنیده شده و امروز بایستی متولیان امر به دنبال گسترش این مفاهیم باشند تا بتوانند ضمن حراست از ارزش‌های انقلاب و اعتلای نظام، زمینه‌ی ترویج سیره‌ی شهدا را در سطح عموم، فراهم آورند.
نادر میرزایی، هنرمند پیشکسوت تئاتر و پژوهشگر حوزه رفتارشناسی هنرمند، مهمترین راهکار ترویج فرهنگ ایثار و شهادت را تشکیل اتاق‌های فکر، داشتن نظام تربیتی و اصلاح مدیریت‌ها می‌داند و معتقد است: اگر مسوولان براساس صلاحیت‌ها انتخاب شوند به هنر نگاه ویژه‌ای خواهند داشت و با بهره‌گیری از این ظرفیت مغفول مانده می‌توانند مروج این فرهنگ در سطح جامعه باشند.
وی در خصوص چرایی و اهمیت فرهنگ ایثار و شهادت و بهترین راهکارها برای ترویج این فرهنگ به پرسش‌های ما پاسخ گفت.
- به نظر شما چقدر از هنر برای فرهنگ‌سازی ارزشها و فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه‌ی ما بهره گرفته شده است؟  
برخی معتقدند که هنر صرفا برای شادسازی جامعه است! در صورتی که اصلا اینطور نیست، زیرا هنر اضافه بر احساس، متکی بر فلسفه و تفکر است، متاسفانه چنین نگاه مبتذل در ذهن خیلی از افراد جامعه به ویژه بعضی از مدیران ایجاد شده که این موضوع البته یک تحریف است وگرنه هنر اجل از این حرفهاست که از آن استفاده ابزاری شود.  
هنر در واقع می‌تواند یک مکانیزم قدرتمند در فرهنگ‌سازی ارزشها و فرهنگ ایثار و شهادت باشد. اما جامعه ما یا بیشتر مسئولین و تصمیم‌سازان هنوز به این باور نرسیده‌اند و همچنان نمی‌دانند که باید چگونه به هنر نگریست و هنرمند را چطور در صدر نشاند.
از طرف دیگر برای حفظ ارزشها و سالم‌سازی جامعه، مکانیزم و نظام تربیتی صحیحی در دست نداریم که بتواند اقشار مختلف را تحت تاثیر قرار دهد و همین باعث شده، برخی اقداماتی که انجام می‌شود نه تنها موثر نباشد بلکه ضد ارزش هم باشد.
در حال حاضر نیز، اگر جامعه دارای هویتی است، به دلیل این است که مردم به صورت خودجوش پایبند ارزشها هستند وگرنه تحت تاثیر یک نظام حساب شده تربیتی، فرهنگی و اجتماعی نیستند .
- به نظر شما، مسوولان امروز در حوزه هنر پای میدان هستند؟  
مسوولان قبل از اینکه وارد میدان شوند باید بببنیم اساسا صلاحیت مسوولیتی که عهده‌دار شدند را دادند! این موضوع مهم است زیرا آنها باید از پشتوانه‌ی فکری، اندیشه‌ای و تجربه عملیاتی برخوردار بوده و صاحب طرح و اندیشه باشند تا بتوانند کاری انجام دهند.
ولی فرهنگ مسوولیت‌پذیری و مسولیت‌سپاری در جامعه ما ضعیف است. به همین دلیل برخی از مسوولانی که صلاحیت جایگاه مسوولیتی را ندارند، پستها را اشغال کرده‌اند. چنین مسوولانی اگر بر منصبی تکه بزنند، هیچ کار خاصی انجام نخواهند داد و با بدرفتاری‌ها و بد عمل کردن‌ها حتی موجب می‌شوند که گرفتاری‌های جامعه بیشتر شود.
در حالی که در نظام تربیت اسلامی و آموزه‌های دینی ما تاکید شده اگر فردی تشخیص داد که مسوولیت پیشنهادی در ظرفیت و تخصص‌اش نیست باید شجاعانه از ان بگذرد و نپذیرید و به راحتی بگوید این کار من نیست، البته این آموزه‌های ارزشمند امروزه بیشتر طنز به نظر می‌اید !!
امروز اگر جامعه‌ای در حوزه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی پیشرفتی دارد به دلیل این است که از سیستم قوی مدیریتی برخوردار است و بالعکس. من فکر می‌کنم که سیستم مدیریتی ما در ارتباط با مسایل تربیتی و فرهنگی بسیار ناکارامد است علیرغم همه‌ی انباشت ارزشهایی که در فرهنگ ماست.
  - به نظر شما هنرمندان در چنین شرایطی می‌توانند در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت کاری انجام دهند؟
جامعه‌ی ما به گونه‌ای است که حرکت‌های اجتماعی هنرمندان مبتنی بر نگرش مدیریت‌هاست. به همین دلیل هنرمند نمی‌تواند به تنهایی کار خاصی انجام دهد زیرا با موانع فراوانی روبرو می‌شود.
البته در استان قزوین هنرمندان دغدغه‌مند زیادی هستند که روز به روز شدت انرژی آنها کم می‌شود و کم‌کم به لاک خودشان می‌روند. علی رغم اینکه برخی هنرمندان هستند که دل‌شان برای جامعه و شهرشان می‌سوزد و همچنان تلاش می‌کنند که فعالیت‌هایی انجام داده و در راستای فرهنگ‌سازی قدمی بردارند ولی با توجه به انچه که گفتیم؛ به نتایج مطلوبی نمی‌رسند.
- پیشنهاد مشخص شما جهت اشاعه‌ی مطلوب فرهنگ ایثار و شهادت چیست؟
اگر اتاق‌های فکر تشکیل شود و اعضای آن به صورت تخصصی به روشهای عالمانه ترویج فرهنگ ایثار و شهادت بپردازند و طرح و برنامه‌های کار بردی و خلاق ارایه دهند از بهترین راهکارهای اشاعه‌ی مطلوب فرهنگ ایثار و شهادت است. یکی دیگر از راهکارها برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، داشتن نظام تربیتی بوده که که یکی از مهمترین مکانیزم‌های آن، هنر است.
 از طرف دیگر اصلاح مدیریت‌ها و نیروشناسی بایستی در دستور کار باشد و نظام مسولیت‌سپاری براساس صلاحیت‌ها باشد ولی بعد از گذشت 40 سال از انقلاب اسلامی هنوز آنگونه که باید تربیت نیروهای کارآمد نداشتیم و حتی تلاشی در جهت شناسایی نیروهای توانمند هم صورت نگرفته، اینها مسایل قابل تاملی است و باید به آنها توجه کرد.
- به نظر شما وضعیت امروز ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه چگونه است؟
فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه‌ی ما نوسانات بسیاری داشته، طی مقطعی از زمان همانند دوران دفاع مقدس در اوج بوده و در جامعه فراگیر شده ولی به دلیل خیلی از غفلت‌ها و بداخلاقی‌ها، این فرهنگ روز به روز کمرنگ شده و ما نتوانستیم در انتقال چنین فرهنگ ارزشی به نسل امروز آن‌طور که باید موفق باشیم.
البته برخی افراد جامعه همواره پایبند تفکرات اعتقادی و ارزشهای انقلاب هستند. زیرا این فرهنگ در وجودشان ریشه دوانده، به همین دلیل جامعه هر طرف سوق پیدا کند، آنها ایستادگی کرده و پای اعتقاداتشان می‌مانند.
- برای حفظ ارزشها و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت چه باید کرد؟
برای حفظ ارزش‌ها و ترویج فرهنگ ایثار و شهادت باید یک نظام تربیتی داشته باشیم، در چنین نظامی است که جامعه حفظ می‌شود، به همین دلیل هر چقدر در حوزه‌ی تربیت ورود جدی‌تری داشتیم، موفق‌تر بوده و هر موقع غفلت کردیم این ارزش‌ها کمرنگ‌تر شده است.
در نظام تربیتی یکی از مسایل مهمی که برای پررنگ شدن ارزش‌ها مطرح می‌شود، هنر است که به عنوان یک روش و متد اثرگذار در جامعه می‌تواند نقش‌آفرینی کند.
منبع: بنیاد شهید و امور ایثارگران استان قزوین